Portefeuillehouders: Hamming
Programmadoelstelling en de rol van de gemeente
Zaanstad wil inwoners, ondernemers en bezoekers een veilige en leefbare omgeving bieden. We willen verloedering of vervuiling, overtredingen, overlast en criminaliteit zoveel mogelijk beperken en jongeren een perspectief bieden. Daarbij streven we naar een goede balans tussen zorg, preventie en repressie. In deze keten werken we nauw samen. We geven hierbij datagericht sturing én zijn ontvankelijk voor verhalen van buiten. We hebben een verbindende rol in diverse beeld- en meningsvorming en benadrukken de betrokkenheid van bewoners bij de eigen veilige en leefbare leefomgeving. We geven goed en gericht uitvoering aan de basistaken, maar willen ook het verschil maken in gebieden, thema’s, (doel)groepen en beleidsfasen, gericht op de meeste impact in de stad, de dorpen, wijken en buurten. |
|---|
Terugblik en realisatie 2023
Door toenemende polarisatie in de samenleving nemen spanning en tegenstelling toe. We zien in Zaanstad een trend waarbij het aantal demonstraties en daarmee ook de veiligheidsrisico’s toenemen. Door de nodige voorzorgsmaatregelen zijn de demonstraties over het algemeen goed en veilig verlopen, maar leveren soms wel hindernis op in drukbezochte gebieden.
In Zaanstad zien we een ook overlast en criminaliteit van jongeren toenemen. Dat uit zich regelmatig in groepsvorming. Met name in Zaandam Oost en Assendelft is dit zorgelijk. Een voorbeeld hiervan is het onrustige verloop van de jaarwisseling in Zaandam Oost. Hier was de situatie zo bedreigend dat de ME werd is ingezet.
Om meer grip te krijgen op deze groepen jongeren, hebben we de basis gelegd voor een aanpak Gebiedsgericht aanpak Jeugd Saendelft. In Zaandam Oost is een nauwe samenwerking met het Pact.
Naast de uitvoering van de reguliere taken op het gebied van preventie en repressie is veel geïnvesteerd om de sturing op de belangrijkste prioriteiten van het programma Veiligheid, te weten Jeugd & Veiligheid en de Aanpak van ondermijnende criminaliteit, beter in te richten.
We willen in contact komen met en zicht krijgen en houden op jongeren die dreigen af te glijden in de criminaliteit. We hebben vier zogenaamde vindplaatsen: de straat, thuis, de school en online. Het programma Jeugd & Veiligheid probeert vanuit die vindplaatsen zich te richten op jongeren. Niet vanuit het stadhuis aanbieden, maar vanuit de vindplaatsen een aanbod verzorgen dat jongeren helpt om uit de criminaliteit te blijven en perspectief te bieden. Dat vraagt ook om een nauwe samenwerking en gedegene informatie-uitwisseling tussen betrokken partijen. De basis hiervoor is in het convenant School en Veiligheid. Begin 2024 ondertekenen vrijwel alle Zaanse onderwijsinstellingen, de Politie, de GGD en de gemeente dit convenant.
Voor de aanpak van ondermijning hebben we binnen de organisatie alle taken, bevoegdheden en formatie zoveel mogelijk in samenhang georganiseerd. Om sturing en verantwoording beter te beleggen, is een programmamanager die Zaanstad-breed werkt. Gezien de prioriteit in Zaandam Oost is hij voor 50% actief binnen het Pact. Hiermee hebben we een basis gelegd voor de volgende fase in de aanpak van Ondermijning.
In het coalitieakkoord staat dat voor de aanpak van ondermijnende criminaliteit we beter gebruik moeten maken van de bevoegdheden uit de Wet Bibob. Het afgelopen jaar is het Bibob-beleid hierop aangepast. Het nieuwe beleid biedt een actueel en uitvoerbaar juridisch kader waarmee we voorkomen dat de gemeente Zaanstad onbedoeld criminelen faciliteert.
Het Team Wijkgericht Overlast (TWO) was alleen nog actief in de wijken Poelenburg, Peldersveld, de Russische buurt en Zaandam Zuid. Door integrale samenwerking met het Interventie Team is de positie van het TWO versterkt. Het TWO richt zich in de volle breedte op signalen van woonoverlast. Daarnaast pikt het veel andere signalen op uit de wijk die te maken hebben met ondermijning. Gezien de mooie resultaten en de zichtbaarheid van TWO is besloten het team uit te breiden naar heel Zaandam Oost.
Het interventieteam Zaandam-Oost zet zich in om criminele netwerken en verdienmodellen te verstoren. Vanuit een gezamenlijke aanpak en hechte samenwerking van diverse instanties wordt ondermijnende criminaliteit in de wijken actief bestreden. Het Interventieteam focust zich op de thema’s: drugshandel, mensenhandel, witwassen en fraude (zorg- en uitkeringsfraude). In 2023 zijn veel resultaten bereikt. Enkele voorbeelden: 47 onterecht verkregen uitkeringen beëindigd, 39 uitkeringen afgewezen (totale structurele kosten besparing van € 1,4 mln.), 9 bergingen of garageboxen en 7 woningen gesloten vanwege illegale drugs of prostitutie en 29 maal een last onder dwangsom opgelegd vanwege dealen op straat, illegaal vuurwerk of in bezit zijn van inbrekerswerktuigen.