Product 4.2 Jeugdhulp
Toelichting op product
Jeugdigen groeien gezond en veilig op, liefst thuis, in hun eigen omgeving. Waar nodig bieden we hulp en ondersteuning. Met inwoners, ervaringsdeskundigen en professionals zetten we in op een kansrijke startpositie in het leven. Dat vraagt om een goede samenwerking met alle partners die daar een bijdrage aan kunnen leveren. Wij streven naar gelijke kansen voor alle jeugdigen. Daarom spannen we ons extra in voor de wijken en gezinnen die ondersteuning of jeugdhulp het meest nodig hebben. We bouwen met elkaar een toegankelijk en houdbaar jeugdhulpstelsel, gericht op het voorkomen en/of zo klein mogelijk houden van problemen. Hierbij gaan we uit van de transformatiedoelen (Preventie; Versterken opvoedkundig klimaat; Eén gezin, één plan, één regisseur; Juiste hulp op maat; Meer ruimte professional). |
|---|
Naam | Realisatie 2020 | Realisatie 2021 | Realisatie 2022 | Realisatie 2023 | Begroting 2023 | Streef- | Bron |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
% Jeugdigen dat ondersteund wordt door Jeugdteam | 11,5% | 12,2% | 12,4% | 12,7% | 9,5% | 14% | Gemeentelijke registratie |
% Jeugdigen met specialistische jeugdhulp | 10,5% | 11,3% | 11,6% | 11,8% | 9,5% | 11% | Gemeentelijke registratie |
Toelichting indicatoren
De berekening voor de streefwaarden van de indicatoren is iets anders ingeregeld waardoor de waarden van voorgaande jaren en ook de streefwaarden afwijken t.o.v. de eerdere (begrotings) waarden (9,5%).
Het streven is om het jeugdteam steeds meer zelf te laten doen (begeleiding en hulp bieden) en minder kinderen naar specialistische jeugdhulp te verwijzen. Vanuit de hervormingsagenda Jeugd is het normaliseren en het terugdringen van het gebruik van jeugdhulp een belangrijk thema. Alles wat we inzetten (qua beleid, projecten, etc.) is er op gericht om minder kinderen gebruik te hoeven laten maken van specialistische jeugdhulp. Daarbij geldt ook dat er een financiële taakstelling is.
Terugblik op speerpunten 2023
Inperking Jeugdhulpplicht
In de Hervormingsagenda jeugd (vastgesteld in de loop van 2023) is het inperken van de jeugdhulpplicht een opdracht die het Rijk heeft door de wet te versmallen. Maar ook het maatschappelijke debat aan te zwengelen met de vraag wat is jeugdhulp en wat hoort bij het ‘gewone’ leven. In 2023 heeft de rijksoverheid nog geen concrete acties uitgevoerd om de jeugdwet in te perken.
Als gemeente gaan we ook aan de slag met een aantal actielijnen vanuit de Hervormingsagenda om de jeugdwet in te perken, door bijvoorbeeld het voorveld te verstevigen, samenwerking met andere domeinen te verbeteren (zoals armoede, schuldhulpverlening, volwassen GGZ, onderwijs, etc.), het lokale team te verstevigen en het landelijk maatschappelijk debat te ondersteunen met lokale dialogen. In 2023 zijn we hiermee gestart en dit zal de komende jaren doorlopen.
Normaliseren ggz-problematiek door inzet praktijkondersteuners bij huisartsen
Doel is om voor lichtere GGZ-vragen de praktijkondersteuners (POH) jeugd en gezin bij huisartsen in te zetten. Met medewerkers van het Jeugdteam die deze functie voeren dit uit. In 2023 zijn we gestart met het inzetten van deze POH jeugd en gezin bij huisartsen en hebben we in een jaar tijd het percentage van 0 naar 30 gebracht.
Meer gezamenlijk optrekken bij meervoudige problematiek
We zien een maatschappelijke opgave om de ondersteuning aan gezinnen met meervoudige complexe problematiek te verbeteren. In de ondersteuning van deze gezinnen hebben het Jeugdteam (JT), de Sociale Wijkteams (SWT) en het Centrum Jong (CJ) een belangrijke rol. Sinds twee jaar zijn driehoeksgesprekken gehouden tussen CJ, JT en SWT. In 2023 zijn we gestart met een nog intensievere aanpak in de vorm van een gezinsaanpak, zodat er stevige gebiedsteams staan die een passende gezinsgericht aanpak organiseren. Daarnaast organiseren we ook andere interventies om meer integraal met elkaar te werken. Denk aan Moeders van Zaandam Oost, Kansrijke Start en de werkwijze in het Pact Zaandam-Oost.
Minder gezinnen met intensief vrijwillige hulp
Het toekomstscenario Jeugd- en gezinsbescherming is bedoeld om de ondersteuning aan gezinnen met onveiligheid en complexe problematiek te verbeteren; de betrokken partijen werken niet meer in een keten maar staan om het gezin heen. Dit vraagt een stelselwijziging ten opzichte van de huidige situatie en om dit te kunnen beproeven zijn in diverse regio’s proeftuinen gestart. De regio Zaanstreek-Waterland is een van de landelijke proeftuinen voor het Toekomstscenario Kind en Gezinsbescherming en onze proeftuin is in de loop van 2023 gestart. Doel van het Toekomstscenario is dat gezinnen minder in contact komen met veel verschillende ondersteuners en ook onderliggende problemen worden aangepakt, waardoor gezinnen uiteindelijk zonder hulp blijvend veilig verder kunnen.